Święta Bożego Narodzenia po fińsku
Czyli czym charakteryzują się grudniowe święta w Finlandii. Jak się do niego przygotowują ? Jak dekorują swoje domy na ten czas? Co jedzą na Wigilię? Jakie prezenty dostają?
Według wielu Finów Boże Narodzenie zbliża ludzi. Jest to wyjątkowy czas spotkań, spokoju i robienia przyjemnych rzeczy dla bliskich i siebie. To okres światła i radości pomimo ciemnych i krótkich grudniowych dni. Oczywiście wpływ na to mają ogromne ilości światełek, lampek, świec obecnych praktycznie wszędzie. W obchodzeniu świąt Bożego Narodzenia w Finlandii nie ma przepychu, hałasu i pośpiechu. Wystawy są raczej skromne, muzyka jest spokojnym tłem a ludzie sprawiają wrażenie jakby mieli więcej czasu.
Boże Narodzenie w krainie tysiąca jezior jest wyjątkowe. Atmosferę świąt można już poczuć od końca listopada, kiedy następuje oficjalne otwarcie okresu świątecznego w całym kraju. Na przykład w Helsinkach od 72 lat odbywa się uroczyste zapalenie dekoracji świątecznych na ulicy Aleksanterinkatu. I właśnie ta ulica na ten czas nazywana jest ulicą Bożonarodzeniową. Tutaj odbywa się parada świąteczna i wiele innych atrakcji zarówno dla dzieci jak i dorosłych. Od tego momentu w Finlandii zaczyna się czas świąt Bożego Narodzenia wliczając tutaj oczywiście przygotowanie, bo jak wiele osób twierdzi oczekiwanie jest jednym z najprzyjemniejszych momentów.
Świąteczna atmosfera
W czasie tych kilku tygodni wszędzie pojawiają się małe światełka, świeczki, dekoracje świąteczne i wszystko w kolorach zielonych, granatowych i czerwonych czasami z dodatkiem złota lub srebra. W kawiarniach panuje świąteczny nastrój, pojawiają się piękne świąteczne serwetki, obrusy, a przede wszystkim ciasta i napoje serwowane tylko w tym okresie: jak napój glogi, ciasteczka ze śliwką (joulutorttu), czy małe pierniki z dodatkiem migdałów. W barach i restauracjach menu również nawiązuje do nadchodzących świąt Bożego Narodzenia. Królują sałatka rosolli, zapiekanki z marchwi, brukwi, świeży łosoś peklowany w soli, śledzie w sosie musztardowym itd. W weekendy rodziny udają się na brunche, gdzie mogą rozkoszować się nie tylko tradycyjnymi potrawami, ale również wegańskimi wersjami. Pracodawcy organizują tzw pikkujolou, czyli małe przyjęcia bożonarodzeniowe poza firmą. To jest czas świetlnych dekoracji, kolorów, a przede wszystkim spotkań. Duża ilość spotkań jaką odbywają w tym okresie Finowie, przy kawie, podczas lunchu, czy kolacji może zaskoczyć.
Świąteczne zakupy
W najstarszym i najsłynniejszym domu towarowym w Finlandii w Stockmannie co roku w wybranych oknach prezentowana jest nowa ekspozycja świąteczna, która budzi duże zainteresowanie. Nie jest to standardowa ekspozycja handlowa z akcentem świątecznym. Jest to wystawa mająca konkretny temat ( co roku inny) i niezwykły sposób prezentacji. Czasami jest to mini teatrzyk lub krótkie przedstawienie z aktorami, ruchome zwierzęta, a czasami cudowanie zaaranżowany bajkowy świat. Zawsze gromadzi się tam mnóstwo dzieci i dorosłych, bo wszyscy lubimy pomarzyć.
.
Świąteczne dekoracje domu fińskiego są proste, kolorowe i często wykonywane własnoręcznie.
Dekoracje świąteczne zapraszają nas już od wejścia, czyli zawieszony na zewnętrznej stronie drzwi wieniec. Wykonany jest on najczęściej z gałęzi jodły, świerku lub po prostu z wikliny. Udekorowany jest wstążkami, szyszkami, orzechami, małymi bombkami, drewnianymi figurkami np. Mikołaja, renifera. Wewnątrz cały dom mówi o świętach. Bardzo charakterystyczne są światełka świąteczne: drewniane świeczniki na oknach, małe lampki zdobiące półki, białe świeczki w prostych aranżacjach na stole itd. Praktycznie w każdym domu jest oświetlenie świąteczne nie tylko na choince, ale również w oknach. Nastrój świąt Bożego Narodzenia podkreślają różne elementy domu jak np. zasłony, poduszki dekoracyjne, obrusy, serwetki, kubki w świątecznych kolorach, czyli zielonym, czerwonym i granatowym. Królują świąteczne ozdoby z drewna: drewniane renifery, gwiazdki , dzwonki, elfy. Atmosferę podkreśla zielona choinka no i zapachu pierników. Warto zaznaczyć, że dekoracje świąteczne i ozdoby z zasady nie są wykorzystywane w nadmiarze. Fiński dom w wersji świątecznej nadal charakteryzuje się prostotą i skromnością. Aby cieszyć się światłem i nastrojem jak najdłużej, domy są dekorowane często już na początku grudnia. Dekoracja domu na święta to bardzo ważny element obchodzenia świąt Bożego Narodzenia w Finlandii.
Jakie tradycyjne potrawy wigilijne goszczą na fińskich stołach?
Najważniejszym dniem Bożego Narodzenia dla Finów jest Wigilia. W tym dniu na świąteczną kolację w większości domów przygotowywane są tradycyjne potrawy. Na stole wigilijnym znajdziemy tradycyjnie pieczoną szynkę, świeżego łososia peklowanego w soli i koprze, sałatkę z gotowanych warzyw rosolli, do której podawany jest sos koperkowy i często śledź w sosie musztardowym. Wśród tradycyjnych dań wigilijnych nie może zabraknąć zapiekanek np. z marchwi, brukwi i ziemniaków. Dla lubiących słodkości znajdą się malutkie pierniczki oraz przepyszne jolutortut, czyli ciastka wykonane z ciasta francuskiego i powideł śliwkowych. Oczywiście nie może zabraknąć aromatycznego napoju glögi.
A jak wygląda to statystykach? Prawie 70 % Finów wybiera na kolację wigilijną szynkę, którą najczęściej sami pieką w domu. Tradycyjna szynka z kością jest coraz częściej zastępowana indykiem, dziczyzną, rybą lub innym mięsem. Pomimo tego, że ponad połowa Finów docenia tradycyjne potrawy wigilijne to druga połowa chętnie urozmaica świąteczne menu nowościami wegetariańskimi lub rybnymi.
Jakie prezenty na święta daje Finom Święty Mikołaj?
Finowie są bardzo praktyczni w obdarowywaniu. Duża część Finów (ponad 60%) przy wyborze prezentu zwraca uwagę, aby był on wyprodukowany w Finlandii. Do najbardziej popularnych prezentów na święta Bożego Narodzenia należą: karty podarunkowe, pieniądze, rzeczy wykonane własnoręcznie lub tzw. prezenty niematerialne. Czym jest prezent niematerialny? To może być np. wykupione zajęcia lub kurs, opieka nad dzieckiem, sprzątanie mieszkania, czy umycie okien. Te ostatnie mogą być usługą zakupioną, ale też mogą być wykonane przez sprawiającego prezent. Jednym z bardzo popularnych prezentów są kwiaty doniczkowe, a w szczególności hiacynty i gwiazda betlejemska. Niektórzy chcą, aby w ramach prezentu na gwiazdkę w ich imieniu przekazać pieniądze na cele dobroczynne. Dobroczynność w okresie świątecznym jest bardzo ważnym aspektem świąt Bożego Narodzenia, bo prawie co trzeci Fin wpłaca pieniądze na cele charytatywne właśnie w tym okresie. Duża część Finów uważa, że 20-40 Euro na prezent jest wystarczającą kwotą, a prawie 20% Finów nie chce otrzymywać prezentów.
Kartki świąteczne na Boże Narodzenie są nadal bardzo popularne w Finlandii.
Wysyłanie świątecznych kartek na Boże Narodzenie jest ciągle praktykowane w Finlandii. Pomimo rozwiniętej technologii SMS-y czy MMS-y są zdecydowanie rzadziej wykorzystywane do przesyłania życzeń. Prawie 70% Finów nadal składa życzenia bliskim wysyłając świąteczne kartki bożonarodzeniowe. Co więcej są one bardzo często wykonane ręcznie, co cieszy się dużą popularnością i uznaniem.
Świąteczne życzenia po fińsku
Hyvää Joulua ja Onnellista Uutta Vuotta, czyli Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku, czego życzymy wszystkim naszym czytelnikom i klinetom.
