Historia sauny jest bardzo długa – szacuje się, że powstała około dwóch tysięcy lat temu w wiosce fińskiej – osadnicy wykopali w ziemi dziurę, by wewnątrz niej utrzymać ciepło. Stare fińskie przysłowie brzmi „Są dwa miejsca święte – kościół i sauna”. Rytuał chodzenia do sauny, mocno zakorzeniony w fińskiej tożsamości jest nieodłączną częścią ich życia. Dawniej traktowano saunę jako miejsce sacrum – Finowie wierzyli w obecność duchów, które je zamieszkują.
Obecnie w Finlandii funkcjonują zarówno sauny domowe w piwnicach oraz sauny publiczne. Łaźnia jest podzielona na trzy pomieszczenia: saunę właściwą, przebieralnię oraz miejsce z prysznicami. Wiejskie, tradycyjne sauny fińskie stawiano w pobliżu jezior, w których po gorącym posiedzeniu brano zimną kąpiel.
Inne, fińskie przysłowie to „Kawy i sauny się nie odmawia”. W złym guście jest więc odmówić wspólnego posiedzenia w saunie – zaproszenie to jest traktowane niemal jak zaproszenie do wspólnego stołu. Do łaźni chodzi się nago, zazwyczaj raz w tygodniu; obecnie sauny publiczne nie są już koedukacyjne. Finowie wierzą w terapeutyczną moc sauny – „Jeśli sauna cię nie uleczy, to nic ci nie pomoże” – korzystanie z sauny ma wiele zalet, zarówno dla ciała, jak i duszy: sauna jest sposobem na pozbycie się stresu i zmęczenia. Jest metodą na oczyszczenie ze złych emocji i wyciszenie. Regularne posiedzenia wspomagają krążenie, wpływają na ogólną odporność organizmu i kondycję fizyczną. Temperatura w saunie wynosi ok. 100-120 stopni.
Sauna w liczbach:
- W Finlandii jest 5,5 mln ludzi i 2 milionów saun
- Sauna była miejscem porodów i leczenia chorych
- Największy piec do ogrzewania sauny znajduje się w Fińskiej Akademii Morskiej w Suomenlinnie – fińskiej zabytkowej twierdzy
- Największa publiczna sauna znajduje się w Norwegii i rzekomo zmieści się do niej 150 osób.
- W kulturze fińskiej 6 dzień tygodnia był dniem sauny – zażywano jej, by zmyć z siebie trudy minionego tygodnia, a w nowy wejść czystym i odświeżonym – zarówno na ciele, jak i duszy.
„Nie ma nic poza sauną, co powoduje taką zgodność i jednomyślność pomiędzy Finami. Ta jednomyślność i zgodność będzie nienaruszona przez wieki – tak długo, jak dzieci będą się rodziły w tym kraju, tak też będzie trwało tradycyjne zaproszenie od progu ganku wieczorem: sauna jest gotowa.”
przyp.tłum. Maila Talvio (1871-1951)
Źródło zdjęcia:https://www.flickr.com/photos/uniquehotelsgroup/5692414189